Hızır Orucu Nedir ve Nasıl Tutulur?

Hızır orucu, İslam inançları çerçevesinde önemli bir yer tutar. Hızır Aleyhisselam'ın yaşamına dair inançlar, Kur'an'daki Kehf Suresi'nde yer alır. Bu oruç, özellikle Alevi toplulukları tarafından çeşitli ritüel ve dualarla birlikte tutulur ve bolluk, bereket getireceğine inanılır.
Hızır Orucu Nedir ve Nasıl Tutulur?
01 Ekim 2024
Hızır orucu, İslam dini ve halk inançları çerçevesinde önemli bir yere sahiptir. Kur'an-ı Kerim'de Kehf Suresi'nin 65 ile 82. ayetleri arasında Hazreti Hızır'dan bahsedilmektedir. Bu ayetlerde Allah-u Teâlâ, Hazreti Hızır'a katından bir rahmet ve ilim verdiğini bildirmektedir.

(درکنا انما کانا نعبد االله و نحن نعلم اننا لن نخرج من هذه المياه الا برحمة الله) (Kehf Suresi, 65. Ayet)

Kur'an-ı Kerim'de yer alan her şeyi iman eden Müslümanlar olarak kabul ederiz. Ancak, Hızır Aleyhisselam'ın yaşadığına ve zorda kalana yardım ettiği inancında dikkatli olunmalıdır. Peygamber Efendimiz (S.A. V) zamanında hiçbir sahabe "Bana Hızır uğradı" dememiştir. Hızır Aleyhisselam'ın Hazreti Musa zamanında yaşadığı ve öldüğü yönünde görüş bildiren alimlerin sayısı oldukça fazladır. Bu nedenle, "Kul sıkışmayınca Hızır yetişmez" sözü insanı şirk tehlikesine götürebilir.

Hızır Aleyhisselam'ın Hayatta Olmadığını Anlatan Ayet ve Hadisler


  • (سَأَلَهُمْ أَيُّكُمْ يُعْلِمُهُمْ أَنَّهُ لَيْسَ مِنَ الْخَلْقِ أَحَدٌ) (Enbiya Suresi, 34. Ayet)
  • Rasulullah Efendimiz (S.A. V) "Hızır'a Hızır denilmesinin sebebi şudur: Hızır otsuz kuru bir yere oturduğu zaman oradan yeşil otlar fışkırırdı" buyurmuşlardır.
  • Peygamberimiz, ömrünün son zamanlarında yatsı namazını kıldırdıktan sonra "Bakın şu geceniz var ya, işte bu geceden itibaren yüz yılın başında bugün yeryüzünde olanlardan hiçbir kimse kalmayacaktır" buyurmuştur (Buhari).

Alevilik ve Hızır İnancı


Allah-u Teâlâ, Kehf Suresi'nde Hz. Musa ile Hızır arasındaki olayları ayetlerle haber verir. Kur'an Ayetleri dışında Hızır ile ilgili halk arasında anlatılan ve dilden dile dolaşan binlerce hikaye vardır. Bu hikayeler herkes tarafından kabul edilmeyebilir, ancak Hızır inancı yüz yıllardan beri özellikle Selçuklular zamanından beri Türkmen ve Kürt Alevilerin ibadetlerinde ve yaşam biçimlerinde önemli bir yere sahiptir. Aleviler, Hızır'ın yaşadığına ve sıkıştıklarında kendilerine yardım edeceğine inanırlar ve bu inanç doğrultusunda Hızır ayında oruç tutarlar.

Hızır Orucu Neden Tutulur?


İnanışa göre, Nuh'un gemisi denizin üzerinde giderken kuvvetli bir fırtına çıkar ve bu fırtına üç gün sürer. Nuh'un gemisindekiler üç gün oruç tutarak dua ederler. Geminin her taraftan su almaya başladığı anda yeşil renkli bir el gemiyi dengeler ve fırtına durur. Bu nedenle Aleviler, Hızır ayında üç gün oruç tutanın dileğinin gerçekleşeceğine, kendilerine Hızır'ın uğrayacağına, bolluk ve bereket getireceğine inanırlar.

Hızır Orucu Ne Zaman Tutulur?

Hızır orucu, Hızır ayı olarak da bilinen zamanda, kışın bazı yörelerde ocak sonu ve şubat başlarında üç gün tutulur. Tokat civarında ise yedi gün tutulur. Genellikle Hızır orucu tutarken Anadolu'nun küçük yerleşim yerlerinde insanlar bir araya gelirler ve sazlar çalarak Hızır ile ilgili menkıbeler söylerler. Bu dönemde tıpkı bayramlarda olduğu gibi akraba ziyaretleri yapılır ve küsler barıştırılır.

Hızır Orucu Nasıl Tutulur?

Hızır orucuna akşam niyet edilir ve sahur etmeden ertesi gün akşam vaktine kadar oruç tutulur. Orucun üçüncü günü buğday taneleri ocakta kavrularak, taş değirmende öğütülür. El değirmeni ile öğütülen bu buğday unu, irmik iriliğinde olur. Bu unu eledikten sonra bir araya toplayarak, bir tepsiye veya temiz bir bez parçasının üzerine dökülür ve hiç dokunmadan bir gece bekletilir. Genç kızlar, genç erkekler ve ev halkı niyet tutarak uyurlar. Sabah kalktıklarında eğer unun üzerinde izler varsa, Hızır'ın uğradığına inanılır ve dua edilir. Kendi aralarında 'gavut' adını verdikleri bu unu akşam pişirip, içine tereyağı dökerek yerler. Ev ev dolaşarak, lokma lokma bütün komşulara dağıtır ve dua ederler. Daha sonra Cem yapan aileler, Pirini çağırır ve kurbanını keser. Maddi durumu kurban kesmeye yetmeyen aileler de Cem yapabilir. Alevi köylerinde Hızır Cem'i yaygındır. Neredeyse bütün köydeki hane halkı Cem yapar. Hızır Cem'i yapmaya herkes banyosunu yapıp temiz ve yeni kıyafetlerini giyerek gelirler. Cem'de fazla kalamayacak olanlar Cem'e katılmaz veya götürülmez. Ayrıca Cem'e katılan kadınlar süs ve ziynet eşyası takmazlar, Hakk'ın huzuruna son derece sade ve temiz giderler.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Suner 01 Ekim 2024 Salı

Enbiya suresi çocuğu olmayanlar hakkında ne düşünüyorsunuz? Hızır Aleyhisselam'ın hayatta olmadığını ve buna dair ayetler ile hadislerin bulunduğunu biliyoruz. Ancak halk arasındaki Hızır inancı ve yaşadığına dair anlatılan hikayeler, bu durumu nasıl etkiliyor? Bu konuda daha fazla bilgi paylaşabilir misiniz?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Enbiya Suresi ve Çocuk Sahibi Olmayanlar
Enbiya suresi, Allah’ın hükmünün her şey üzerinde olduğunu ve insanların çeşitli durumlarla sınandığını belirtir. Çocuk sahibi olamayanlar için bu durum, bir imtihan olarak değerlendirilebilir. İslam inancında, her bireyin hayatında çeşitli zorluklar ve sıkıntılar olabileceği kabul edilir. Bu, sabır ve tevekkül gibi erdemlerin gelişmesine olanak tanır.

Hızır Aleyhisselam ve İnanç
Hızır Aleyhisselam ile ilgili inançlar, halk arasında derin köklere sahiptir. Kur’an’da Hızır’ın hayatta olduğuna dair doğrudan bir ayet yoktur, ancak halk arasında yaşadığına dair pek çok hikaye ve efsane bulunmaktadır. Bu tür inançlar, insanların ruhsal olarak destek bulmasına ve zor zamanlarda umutlanmalarına yardımcı olabilir. Hızır’ın, müminlere yardıma koştuğuna dair anlatılan hikayeler, insanların zorluklarla başa çıkma motivasyonunu artırabilir.

Halk Arasındaki Etkiler
Halk arasındaki Hızır inancı, insanların manevi hayatında önemli bir yer tutar. Bu inanç, bireylerin sıkıntılı dönemlerinde bir tür teselli ve umut kaynağı olur. Ancak, bu tür inançların dinî metinlerle ne ölçüde örtüştüğü tartışmalıdır. Dinî inançlar, kişisel deneyimler ve toplumun kültürel yapısıyla şekillenirken, Hızır gibi figürlerin varlığına dair hikayeler, toplumsal bağları güçlendirebilir ve bireylerin dayanışmasını artırabilir.

Sonuç olarak, Hızır Aleyhisselam’a dair inançlar ve anlatılar, insanların manevi dünyasında önemli bir yer tutarken, aynı zamanda çeşitli sosyal ve kültürel dinamikler de barındırır. Bu durum, bireylerin yaşadığı zorluklarla baş etme yöntemlerini etkileyebilir.

soru
İrsen 20 Eylül 2024 Cuma

Hızır orucu nasıl tutulur sorusuna gelince, oruç akşam niyeti ile başlar ve sahur yapılmadan ertesi gün akşam vaktine kadar sürer. Üçüncü gün, kavrulmuş buğday unuyla hazırlanan 'gavut' pişirilip, komşularla paylaşılır. Bu gelenek, Hızır'ın bereketini getireceğine inanılarak yapılır.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Hızır Orucu Nedir?
Hızır orucu, İslam kültüründe önemli bir yer tutan ve genellikle Hızır Aleyhisselam'ın bereketine inanarak tutulan bir oruçtur. Bu oruç, birçok kişi için manevi bir anlam taşır ve toplumsal dayanışmayı pekiştiren bir gelenek olarak da öne çıkar.

Nasıl Tutulur?
Oruç, akşam niyeti ile başlar ve sahur yapılmadan ertesi gün akşam vaktine kadar sürer. Bu süre zarfında yiyecek ve içecekten uzak durulur. Sahur yapılmadığı için, oruç tutanların akşam iftar saatini bekleyerek oruçlarını açmaları gerekmektedir.

Gavut Hazırlama Geleneği
Üçüncü gün ise, kavrulmuş buğday unundan yapılan 'gavut' pişirilir ve komşularla paylaşılır. Bu gelenek, Hızır’ın bereketini getireceğine inanarak yapılmaktadır. Bu paylaşım, toplumsal bağları güçlendirir ve komşuluk ilişkilerini pekiştirir.

Hızır orucu, sadece bir ibadet değil, aynı zamanda toplumsal dayanışmanın ve yardımlaşmanın sembolü haline gelmiştir.

soru
Gürel 12 Eylül 2024 Perşembe

Hızır orucu nedir merak ediyorum. Bu oruç, Alevi inancında Hızır ayı boyunca tutulan ve Hızır'ın yardımlarına vesile olduğuna inanılan bir ibadet olarak geçiyor. Nuh'un gemisinin fırtınadan kurtuluşu ile ilişkilendiriliyor. Detayları öğrenmek isterim, bu konuda daha fazla bilgi verebilir misiniz?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Gürel, Hızır orucu hakkında merak ettiğiniz detayları paylaşmaktan memnuniyet duyarım.

Hızır Orucu Nedir?
Hızır orucu, Alevi inancında önemli bir yere sahip olan ve Hızır ayı boyunca tutulan bir ibadettir. Bu oruç, Hızır'ın insanlara yardım ettiği inancıyla gerçekleştirilir. Aleviler, Hızır'ın özellikle zor zamanlarda yanlarında olduğuna ve dualarının kabul olmasına vesile olduğuna inanırlar.

Nuh'un Gemisi ile İlişkilendirilmesi
Hızır orucu, Nuh'un gemisinin fırtınadan kurtuluşuyla da ilişkilendirilir. Bu olay, Alevi topluluklarında yeniden doğuş ve kurtuluş sembolü olarak görülür. Bu bağlamda, oruç tutmak, kişinin kendini yenilemesi ve manevi olarak arınması açısından önem taşır.

Oruç Süreci
Hızır ayı boyunca tutulan bu oruç, genellikle belirli bir süre boyunca, su ve yiyecekten uzak durarak gerçekleştirilir. Hızır orucu, sadece fiziksel bir açlık değil, aynı zamanda ruhsal bir arınma ve dua etme süreci olarak da değerlendirilir.

Hızır ve Yardımseverlik
Alevi inancında Hızır, yardımseverlik ve iyilik simgesi olarak öne çıkar. Bu nedenle, Hızır orucu tutan bireyler, hem kendileri hem de toplumsal yardımlaşma için dualar ederler. Bu oruç, sosyal dayanışmayı artırmayı ve toplumsal bağları güçlendirmeyi amaçlar.

Eğer Hızır orucu hakkında daha fazla detay isterseniz, başka konularda da yardımcı olmaktan mutluluk duyarım.

soru
Zelal 12 Mayıs 2024 Pazar

Niyet ettim ama sahura kalkmamak gerektiğini bilmiyordum. Sahur yapmadım ama 2 3 lokma bir şeyler yedim. Yine de oruç tutsam orucum kabul olur mu? Sonucta bilmeyerek yemiş oldum.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Merhaba Zelal,

Sahur yapmak orucun farz olan bir şartı değildir, bu nedenle sahur yapmamak orucun kabul olmasını engellemez. Orucunuzun kabul olup olmaması niyetinize ve orucu bozan diğer durumlara göre değerlendirilir. 2-3 lokma bir şeyler yemiş olmanız sahur yapmadığınız anlamına gelmez; bu durumda niyetiniz ve gün içinde orucu bozan şeylerden uzak durmanız önemlidir. Endişe etmeyin, orucunuz kabul olacaktır.

Sağlıcakla kalın.

2. Cevap
cevap
Yaltır

Merhaba, zelal hanım bilmediğimiz olaylardan sorumlu değiliz. Diğer sefere aynı yanlışı yapmayız, biz kabul eder veya etmez deme gibi durumda değiliz allah muhafaza bilemeyiz kimin orucu kabul olur kimin ki olmaz, bilemeyiz kimin duası kabul olur kimin ki olmaz biz sadece Allah’a yönelicez onun yüceliğine güvenicez, elhamdülillah müslümanız.

Çok Okunanlar
Editörün Seçtiği
Hz Osman'ın Duası
Hz Osman'ın Duası
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Tevekkül Duası Okunuşu ve Anlamı
Tevekkül Duası Okunuşu ve Anlamı
Sübhaneke Duası Okunuşu ve Anlamı
Sübhaneke Duası Okunuşu ve Anlamı
Duymayan Kulak İçin Dua Okunuşu ve Anlamı
Duymayan Kulak İçin Dua Okunuşu ve Anlamı
Adak Kurban Kimlere Dağıtılır?
Adak Kurban Kimlere Dağıtılır?
Yasin Duası Oku
Yasin Duası Oku
Güncel
Hızır Duası Okunuşu ve Anlamı
Hızır Duası Okunuşu ve Anlamı
Güncel
Vitir Namazında Kunut Duası Yerine Ne Okunur
Vitir Namazında Kunut Duası Yerine Ne Okunur